Reageer je wel eens té heftig in een bepaalde situatie? Dat je je later afvraagt waarom je zo reageerde? Waarom je niet dit of dat hebt gezegd of tot 10 hebt geteld?
Wat gebeurt er: je schiet waarschijnlijk in de overlevingsstrategie. Een mechanisme dat ervoor wil zorgen dat je zo snel mogelijk uit een vervelende situatie komt en dat je geen pijn zult lijden.
Je overlevingsstrategie komt in actie bij een bepaalde trigger. Bijvoorbeeld wanneer je je niet gezien of gehoord voelt, je voelt je niet goed genoeg enz. Zo’n trigger heeft meestal te maken met een situatie uit je jeugd maar kan ook later geactiveerd worden.
Bijvoorbeeld:
Als kind werd ik niet gezien voor wie ik werkelijk was. Ik was een meisje, dus ik zou wel van lakschoenen houden en met poppen willen spelen. Mijn oudere zus was ook zo, dus ik zal dat ook wel zo willen.
Maar ik wilde buiten spelen en in bomen klimmen! Ik wilde het speelgoed van mijn broer, lego en dingen om te bouwen. Maar ik kreeg dat niet en met de spullen van mijn broer mocht ik niet spelen.
Op zo’n moment heb je dat niet zo in de gaten, kon ik daar geen woorden aan geven, maar later besefte ik dat ik niet werd gezien en dat ik me afgewezen heb gevoeld. Ik was niet goed genoeg, ik had een meisjemeisje moeten zijn. Dat is lang een trigger geweest waardoor ik vaak in mijn overlevingsstrategie schoot.
Wat gebeurt er op zo’n moment?
Wanneer zich een situatie voordeed waarin ik mij afgewezen voelde, reageerde ik met boosheid. Bam! Ik knalde erin. Veel heftiger dan nodig.
Op zo’n moment neemt je overlevingsstrategie het over. Deze wil ervoor zorgen dat je de pijn van de afwijzing niet voelt en reageert heftig én secundair. Je overlevingsstrategie wil die afwijzing niet voelen, stopt het weg. Wanneer je later terug kijkt op de situatie vraag je je af waarom je zo heftig reageerde, je kunt bijna niet begrijpen waarom dat je dat deed.
Het vervelende is, dat zo’n overlevingsstrategie steeds wordt geactiveerd wanneer een situatie zich voordoet waarin jij getriggerd wordt. Als je daar niet mee aan het werk gaat, blijft dat zo.
Wat kun je doen om deze overlevingsstrategie milder te laten worden of zelfs helemaal uit te schakelen?
Wanneer je je bewust bent geworden van je trigger (dat je bij een afwijzing heftig reageert bijv), kun je daar op een rustig moment voor gaan zitten. Je haalt je de situatie voor ogen waarin je te maken hebt met de trigger. Bijvoorbeeld een situatie op het werk.
Je sluit je ogen en je probeert deze hele situatie voor je te zien. Wie waren er aanwezig? Op welke plek waren jullie? Wat hadden jullie aan? Wat hoorde je? Wat rook je? Gebruik alle zintuigen om de situatie zo duidelijk mogelijk voor je te zien.
En laat dan de trigger “los”. Wat gebeurde er waardoor je getriggerd werd? Voel weer wat dat doet met je. En in plaats van nu weer heftig te reageren, blijf je bij het gevoel dat het oproept. Je voelt je hartslag misschien omhoog gaan. Je voelt een knoop in je maag. Je voelt onrust. Blijf bij dat gevoel! Dit is je primaire reactie, die je overlevingsstrategie altijd weg stopte. Je mag het nu voelen, en merken dat het niet zo gevaarlijk is. Je hoeft het niet meer weg te stoppen. En guess what? Het duurt maar heel even, daarna wordt het minder en verdwijnt het vervelende gevoel.
Wanneer je regelmatig op deze manier stil kunt staan bij jezelf en bij je gevoel, zal de reactie op de trigger niet meer zo heftig zijn. Je voelt je misschien nog wel eens afgewezen, maar je hoeft niet meer zo heftig te reageren.
Heb je last van veel triggers en een sterke overlevingsstrategie? Zou je er mee aan de slag willen gaan? Neem dan contact met me op, ik kan je erbij helpen.